20 sierpnia 2018

Something about license plates - Part One.

Tablice rejestracyjne są fajne. Wbrew pozorom, to bardzo interesujący temat. Tablice rejestracyjne są konieczne. Wie o tym każdy użytkownik drogowych pojazdów. Tablice rejestracyjne bywają do siebie podobne. I tego właśnie będzie dotyczył niniejszy tekst.

W pierwszej kolejności skupię się na polskich "blachach" w standardowym schemacie (tzw. tablice zwyczajne) , wydawanych dla samochodów. Na pierwszy strzał rozpatrzmy sprawę liter. Każdy bowiem zauważa na tablicach jakieś tam literki, czy cyferki, jednakże osoby, które faktycznie przyglądają się numerom rejestracyjnym, najczęściej zwracają uwagę na pierwsze znaki. Co one oznaczają? Wyjaśnienie poniżej. Typowa tablica rejestracyjna wydawana na terenie Polski pod względem treści zawiera niejako dwie strony, rozdzielone hologramową "nalepką legalizacyjną". Strona lewa to dwie, bądź trzy litery (wyróżnik miejsca rejestracji). Prawa to numeryczny (ew. alfanumeryczny) numer porządkowy. Wszystkich znaków po obu stronach jest w sumie siedem, bądź osiem. Literki w dużym skrócie: dla powiatów trzy, dla miast na prawach powiatu dwie. Stąd mówimy o trzyliterowych i dwuliterowych wyróżnikach miejsca rejestracji. Istnieją wyjątki, które wraz z zagłębianiem się w tekst, będą wyraźnie zauważalne.

Po analizie kodów rejestracyjnych kilkuset polskich powiatów i miast na prawach powiatu łącznie wybrałem po kilka z dziewięciu województw i mam wyniki, których potrzebowałem. 

Przedstawię teraz wyróżniki zbliżone do siebie pod względem literowym. Pamiętajmy, że w każdym przypadku pierwsza litera kodu jest przeznaczona tylko dla konkretnego województwa. Zacznę od "mojego podwórka", czyli województwa lubuskiego. W całym kraju jedynie tutaj zauważyłem tak sporą liczbę podobnych do siebie wyróżników w połączeniu z bezpośrednim (lub pośrednim) sąsiedztwem powiatów, które reprezentują.

Pow. żarski (FZA) graniczy z żagańskim (FZG), a oba są obok zielonogórskiego (FZI), które z kolei graniczy z miastem Zielona Góra (FZ). Powiat słubicki (FSL) leży bezpośrednio przy sulechowskim (FSU), ten graniczy ze świebodzińskim (FSW), a jadąc z niego na północ przez pow. międzyrzecki, dotrzemy do strzelecko-drezdeneckiego (FSD). Zauważmy przy tym roszady w niniejszym zagadnieniu, jak np. "przestawione litery" - FSW w świebodzińskim i FWS we wschowskim, czy zmianę nie tylko na ostatniej pozycji, ale również w środku - zielonogórski (FZI) oraz międzyrzecki (FMI), czy nowosolski (FNW) i świebodziński (FSW). Myślę, że ta kwestia jest już w miarę czytelnie wyjaśniona. Przejdziemy teraz do komparatystyki wyróżników rejestracyjnych w innych ośmiu województwach. W ich przypadkach znacznie rzadziej dostrzegamy bezpośrednie sąsiedztwo, a są przypadki, gdzie powiat o podobnej rejestracji znajduje się po zupełnie przeciwnej stronie regionu. Ale po kolei.

W przypadku wielkopolskiego najprostszymi przykładami są powiaty obornicki (POB), ostrowski (POS), ostrzeszowski (POT) [dwa ostatnie graniczą ze sobą], poznański [dawniej POZ, obecnie PZ dla aut] oraz miasto Poznań (PO). Podobna lista zawiera "K" pośrodku. Należą do niej pow. kaliski (PKA), kępiński (PKE), kolski (PKL),  kościański (PKS [haha :P]), koniński (PKN lub PN). Gwoli ścisłości, PKA graniczy z PKN, a ten z PKO/PN. Wyjątkiem, jak w przypadku pow. poznańskiego, czy Konina jest powiat pilski z dwuliterowym wyróżnikiem PP. W przypadku terenów, administrowanych z Jarocina i Wągrowca "wymianie" uległa środkowa litera (kolejno PJA i PWA). Przeprowadzając exchange "A" na "L", bądź "R" znajdziemy się w pow. wolsztyńskim (PWL), lub też wrzesińskim (PWR). 

Dla województwa dolnośląskiego przygotowałem następujący zestaw liter: DLB to powiat lubański, natomiast już DBL oznacza powiat bolesławiecki. Do tego oba są położone w sąsiedztwie, nieprzerwanym innymi jednostkami terytorialnymi. Dalej mamy DLU, DLW, DLE i DL (kolejno powiaty lubiński, lwówecki, legnicki i miasto Legnica. Pojawia się też DWL symilarne do DLW. Tablice DJA są wydawane w pow. jaworskim, DJE w jeleniogórskim, a stawkę zamyka sama Jelenia Góra ze swoim DJ [znów haha :P]. Dla jasności: DLW graniczy z DLB i DBL, za to DLU z DLE, a ten otacza DL.

W zachodniopomorskiem mamy większy rozstrzał. Niektóre wyróżniki są podobne, ale znajdują się w pewnej odległości od siebie. I tak kod ZSL  (pow. sławieński)  leży w odległości pięciu powiatów od ZST (starogardzki), ZSW (Świnoujście - wyjątek) i ZS (Szczecin). ZS zajduje się obok ZST, ale już żaden z nich nie graniczy z ZSW. Na Pomorzu Zachodnim mamy całkiem sporo rejestracji o podobnym kodzie, a pochodzących z innych części mapy. To samo mamy z tablicami ZKA (pow. kamieński), oddzielonymi od ZKL (kołobrzeski), chociaż te mają już powiązanie terytorialne  z ZKO (koszaliński), który to graniczy z ZSZ (szczecinecki) oraz otacza Koszalin (rejestracje ZK). ZSZ ma się obok ZSD. Pomieszanie z poplątaniem. A są przypadki jeszcze bardziej zawiłe. Reprezentują one województwo...

...łódzkie. Tutaj  sprawa tylko na pierwszy rzut oka wydaje się być klarowna. EL to łódź, ELA - powiat łaski, ELE - łęczycki, a ELC - łowicki. No nie można się pogubić. Skoro tak, to przejdźmy do zestawu numer dwa: ESI (powiat sieradzki), ESK (skierniewicki) oraz ES (Skierniewice). Banał? Zatem lecimy z trzecią wyliczanką. Pojazdy zarejestrowane w powiecie pabianickim oznacza się literami EPA, w  poddębickim EPD, w piotrkowskim EPI, w pajęczańskim EPJ. Dodajmy EP z Piotrkowa Trybunalskiego i mamy komplet.  Jak na razie jest łatwo. Ale ale! Miało być skomplikowanie. Czas zajebać sobie klina! ERA, EPA i ELA [haha po trzykroć :)] różnią się środkową literą, ERW (powiat rawski) ma jedną literę odmienną od ERA. Ten ostatni jest odseparowany od ELA jednym powiatem, ten z kolei od ELE dwoma, za to stamtąd już bliziutko do ELC (sąsiedztwo). Stamtąd do EL stoi na drodze jeden powiat, a do ELA dwa powiaty. ELA i EL też są rozdzielone, podobnie jak EL i ELE. Idąc dalej, EP  graniczy z EPI, ten z EPA, a zaraz potem wpadamy na EPD. Od granicy do granicy województwa przez jego środek przebiegają jednostki administracyjne, oznaczane podobnymi wyróżnikami rejestracyjnymi, przez co oddzielają inne z prawie identycznymi względem siebie kodami. Sytuację "ratują" (pardon za określenie) w spokojnym stylu wyróżnik EWE oraz EWI (obok siebie), które nie mają powiązania z resztą.

W województwie świętokrzyskiem rejestracje TKA, TKN, TKI i TK (kolejno dla pow. kazimierskiego, koneckiego, kieleckiego i miasta Kielce) są wydawane w bliskim sąsiedztwie, poza pierwszym przypadkiem. Tam mamy do czynienia z południową rubieżą województwa. Powiat ostrowiecki (TOS) oraz opatowski (TOP) bezpośrednio ze sobą sąsiadują.

Opolskie również ma się czym poszczycić w kwestii zbliżonych do siebie wyróżników rejestracji. Np. OP oznaczy miasto Opole, OPO - powiat opolski. OPR to znajdujący się obok pow. prudnicki. Podobne do siebie ONA oraz ONY (dla namysłowskiego i nyskiego) są oddzielone. Ciekawym przypadkiem jest dwuliterowy zapis kodu dla powiatu kędzierzyńsko-kozielskiego (OK) :]

Na Pomorzu sporo podobnych do siebie wyróżników jest rozproszonych po różnych częściach województwa. GS dla Słupska i GSL dla okolicznych terenów to przypadki jak najbardziej zrozumiałe. Wyjątek z trzema literami dla Sopotu (GSP) leży daleko na wschód od już wspomnianych. Liter GST (powiat starogardzki) używa się w południowej części województwa pomorskiego. Tereny, administrowane z Kwidzyna leżą przy województwach warmińsko-mazurskiem i kujawsko-pomorskiem, czyli całkiem daleko od pow. kościerskiego (GKS), który w zamian graniczy z powiatem kartuskim (GKA). interesujące jest wyznaczenie dwóch wyróżników dla powiatu wejherowskiego - GWE/GWO.

Jako ostatniemu przyjrzymy się województwu kujawsko-pomorskiemu. Bydgoszcz operuje tablicami rejestracyjnymi ze znakami CB. Tuż za miastem rozpoczyna się powiat bydgoski z numerami, zaczynającymi się od CBY. Za to "blach" z wyróżnikiem CBR próżno szukać w najbliższej okolicy. Te są zarezerwowane dla powiatu brodnickiego, ostatniego w regionie, kiedy kierujemy się na wschód. Toruń (CT) i powiat toruński (CTR) leżą po sąsiedzku, ale już liter CTU (powiat tucholski) musimy szukać w oddalonej, skrajnie północnej części województwa. Rejestracje CWA (pow. wąbrzeski) znajdziemy w odległości trzech powiatów od CWL (włocławski) i CW (miasto Włocławek).

cdn.

Modest